Nut en noodzaak van financiële planning voor de DGA

De situatie voor een directeur-groot aandeelhouder is complex. Naast de persoonlijke financiële situatie is (zijn) er ook een (of meer) BV(‘s). Tevens zijn er vaak nog diverse dwarsverbanden, zoals leningen, pensioen- en lijfrenteverplichtingen. Ook moet er rekening worden gehouden met diverse fiscale claims. De DGA overziet dit echter niet altijd, hetgeen leidt tot een overschatting van zijn eigen financiële positie.

Eerder onderzoek van onze dochteronderneming Jonker Advies laat het volgende beeld zien:

• Slechts 14% van de DGA’s beschikt over een nabestaandenvoorziening.
• Slechts 23% van de DGA’s heeft reeds voor de bedrijfsoverdracht een aanzienlijk deel van het voor pensionering benodigde vermogen buiten de onderneming beschikbaar.
• 41% van de DGA’s heeft, naar eigen zeggen, goed geregeld wat er met het bedrijf gebeurt na zijn overlijden
• 64% heeft recent geen aandacht geschonken aan de (persoonlijke) financiële planning, testament en huwelijkse voorwaarden.

Kijkende naar onze praktijk en de mediaberichten dan lijkt dit beeld de laatste jaren zeker niet veranderd.

Een goed financieel plan dat inzicht geeft in de financiële en persoonlijke situatie, nu en in de toekomst, is dan ook een must. Hierbij dient ook aandacht te zijn voor diverse scenario’s, denk aan eerder stoppen met werken, maar zeker ook een vroegtijdig overlijden of arbeidsongeschiktheid.

Zonder uitputtend te willen zijn werken we enkele onderwerpen wat verder uit.

• Nog voordat sprake is van een eventuele verkoop van de onderneming is het zaak te kijken hoe te komen tot een afdoende inkomens-en vermogensopbouw voor later. Het adagium ‘mijn onderneming is mijn pensioen’ is te risicovol en te kort door de bocht.
• Ook van belang zijn de scenario’s, waarbij de continuïteit van de onderneming in het gevaar kan komen en daarmee de inkomens-en vermogenspositie van de DGA en zijn gezin. Denk hierbij aan de risico’s van overlijden, arbeidsongeschiktheid, maar ook aansprakelijkheid. Zijn zaken goed verzekerd en gestructureerd? Wat het laatste betreft valt te denken aan de juiste huwelijkse voorwaarden en een goed (levens)testament. Maar zeker ook een passende organisatiestructuur, waarbij oog is voor passende opvolging. Denk hierbij aan het oprichten van een stichting administratiekantoor met een opvolgend bestuur in bepaalde gevallen. Kijk tevens goed naar de financieringsstructuur. De BV biedt weliswaar een beperking van aansprakelijkheid, maar vaak staan de DGA en zijn echtgenote in privé borg voor bancaire schulden van de BV. Op het moment dat de BV over voldoende zekerheden beschikt en/of er inmiddels een groot deel van de bankfinanciering is afgelost zou met de bank kunnen worden gesproken over het doorhalen van de borgstellingen.
• In aanloop naar de verkoop van de BV is het goed de onderneming tijdig verkoop klaar te maken en een inschatting te (laten) maken van de waarde, maar minstens ook zo belangrijk is om inzicht te krijgen in de persoonlijke financiële situatie. Wanneer is sprake van financiële onafhankelijkheid na de verkoop van een onderneming? Zo krijgt de waardebepaling van de onderneming meer betekenis. Dit kan heel veel rust brengen gedurende het verkoopproces, maar kan er ook toe leiden dat de verkoop anders wordt ingestoken, of in het uiterste geval wordt uitgesteld. Hierbij maakt het in beginsel niet uit of sprake is van een strategische verkoop of overdracht aan kinderen.
• Als de onderneming is verkocht, wat dan te doen met de verkoopopbrengst in de BV? Er zijn diverse mogelijkheden. Zo kan worden gekozen voor een beleggingsoplossing in de BV zelf, maar er kan ook worden belegd in privé na het doen van een dividenduitkering of middels een lening van de BV. Ook zijn er nog enkele andere alternatieven. Deze mogelijkheden kunnen allen eenvoudig worden doorgerekend, rekening houdende met de fiscaliteit en verwachte rendementen. Maar dat is niet afdoende. Ook dient -kijkende naar het totale persoonlijke en financiële plaatje- rekening te worden gehouden met passende beleggingsrisico’s, welke recht doen aan de te behalen doelstellingen. Als gelden in de BV bijvoorbeeld nodig zijn voor een pensioenuitkering, dan kunnen deze gelden niet zondermeer als dividend naar privé worden uitgekeerd (uitkeringstoets). Ook illiquide beleggingen liggen dan niet voor de hand. Zie ook onze eerdere artikelen hierover:

  https://familycapitaltrust.nl/nieuws/beleggenbv

  https://familycapitaltrust.nl/nieuws/struturerenvanbeleggingen
  
  

• Ook kunnen de gelden (deels) worden gebruikt om bijvoorbeeld de hypotheek bij de bank via de BV af te lossen of te herfinancieren. Rekenkundig kan de ene constructie beter uitpakken dan de andere, maar allereerst dient te worden gerealiseerd dat het aflossen of herfinancieren van een banklening ook leidt tot minder liquiditeit. Als uit de financiële planning is op te maken dat dit kan leiden tot liquiditeitsproblemen dan is het te overwegen de leningen bij de bank aan te houden en het rekenkundige nadeel voor lief te nemen. Zeker als wordt bedacht dat het niet zeker is dat banken op termijn opnieuw een financiering zullen verstrekken. Zie in deze ook ons artikel:

  https://familycapitaltrust.nl/nieuws/hypotheekvandebv

• Zoals aangegeven is ook de situatie bij overlijden van belang, ook na verkoop van de onderneming. Vaak ligt de nadruk op het fiscaal optimaliseren van de nalatenschap, en daarmee het drukken van de erfbelasting. Maar het is zeker ook zo belangrijk te kijken naar de persoonlijke wensen, nu en in de toekomst. Zo kan middels schenken aan de kinderen de belastingdruk bij overlijden flink worden verminderd, maar wellicht zijn er goede redenen dit toch niet te doen. Ook kan middels een keuze in een testament worden geregeld dat de nalatenschap van de langstlevende partner wordt ‘uitgehold.’ Hiermee kan de belastingdruk bij een tweede overlijden fors worden gedrukt, maar beperkt tegelijkertijd de vrijheid van de langstlevende om zijn vermogen aan een ander na te laten. Dat laatste wordt vaak onvoldoende belicht. Zie ook ons artikel:

  https://familycapitaltrust.nl/nieuws/estate-planning
  

Het bovenstaande laat zien dat de financiële situatie van de DGA complex is. Een goed plan geeft inzicht in de situatie, nu en in de toekomst. Op basis hiervan kunnen de juiste afwegingen en beslissingen worden gemaakt.

Wilt u hier meer over weten, aarzel niet om contact met ons op te nemen.

Drs. Peter W.M. Seuren RB

Lees het artikel in PDF